ม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อ ประท้วงเพื่อเรียกร้องอะไร
ตอนที่ ๑
เรียกร้องให้พระมหากษัตริย์อยู่ใต้รัฐธรรมนูญ
โดย อัษฎางค์ ยมนาค
…………………………………………………..…………..
ราชอาณาจักรไทยอันมีพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ
คำว่า ประชาธิปไตย เป็นคำที่มีความหมายครอบคลุมอย่างกว้างขวาง แม้แต่สิ่งที่ตรงข้ามกับประชาธิปไตย อย่างเช่น คอมมิวนิสต์ ยังเรียกตนเองว่าเป็นประชาธิปไตย เช่น ประเทศลาว ก็ยังเรียกชื่อประเทศของตนว่าเป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
ดังนั้น ไม่ต้องแปลกใจถ้าม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อในเมืองไทยในปัจจุบันจะอ้างตัวว่าออกมาเรียกร้องประชาธิปไตย ทั้งที่แก่นแท้ของรูปแบบการปกครองที่พวกเขาต้องการนั้นไม่ใช่ประชาธิปไตยก็ตาม
ม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อ เรียกร้องประชาธิปไตยหรือสาธารณรัฐ หรือว่าพวกเขาต้องการเปลี่ยนประเทศเป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนไทย
ประชาธิปไตยนั้นมีหลายรูปแบบ รูปแบบที่นิยมกันทั่วไป คือ ประชาธิปไตยแบบมีผู้แทน โดยพลเมืองจะใช้สิทธิใช้เสียงผ่านทางผู้แทน
ประชาธิปไตยแบบผู้แทน คือ ฝ่ายที่มีเสียงข้างมากมีอำนาจในการตัดสินใจภายใต้ขอบเขตของรัฐธรรมนูญ ในขณะที่ฝ่ายที่เป็นเสียงข้างน้อยนั้นได้รับสิทธิบางประการ เช่น สิทธิในการพูด อันได้แก่ การอภิปรายในสภา
ประเทศไทยปกครองในระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ซึ่งเรารับรูปแบบมาจากประเทศอังกฤษ
อังกฤษเรียกรูปแบบการปกครองของตนว่า
“ราชาธิปไตยแบบมีอำนาจจำกัด” (Limited Monarchy) ซึ่งพระมหากษัตริย์อยู่ในลักษณะ “องค์อธิปัตย์ที่ปกเกล้าแต่ไม่ปกครอง” (a sovereign who reigns but does not rule) โดยพระมหากษัตริย์เป็นประมุขของรัฐ(Head of state) แต่ไม่ใช่ประมุขของรัฐบาล (Head of Government)
ส่วนของประเทศไทย ปกครองในรูปแบบเดียวกันหรือใกล้เคียงกันกับของอังกฤษ เพียงแต่เราเรียกรูปแบบการปกครองของเราเองว่าเป็น”รูปแบบพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ”(Constitutional Monarchy)
เป็นที่น่าสับสนและสงสัยว่า ม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อในเมืองไทยในปัจจุบัน ออกมาเรียกร้องให้พระมหากษัตริย์อยู่ใต้รัฐธรรมนูญทำไม ในเมื่อประเทศไทยปกครองแบบ “พระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ” มาตั้งแต่ปี 2475 แล้ว
นอกจากม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อในเมืองไทยในปัจจุบัน จะออกมาเรียกร้องให้พระมหากษัตริย์อยู่ใต้รัฐธรรมนูญแล้ว พวกเขายังบอกอีกว่า พวกเขาไม่ใช่พวกล้มเจ้า ทั้ง ๆ ที่พวกเขามีความต้องการล้มเจ้าด้วยการเรียกร้องให้เมืองไทยเปลี่ยนไปปกครองแบบสาธารณรัฐอีกด้วย
…………………………………………………..…………..
มาดูการปกครองในระบอบสาธารณรัฐกัน
ระบอบสาธารณรัฐ (Republic)
ระบอบสาธารณรัฐนั้นเป็นได้ทั้งเผด็จการคอมมิวนิสต์และประชาธิปไตย เช่น อดีตสหภาพโซเวียต หรือจีน เป็นสาธารณรัฐแบบเผด็จการคอมมิวนิสต์ ในขณะที่ สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส อินเดีย สิงคโปร์ เป็นสาธารณรัฐแบบประชาธิปไตย
ดังนั้น ที่ม็อบร้อยชื่อมีข้อเรียกร้องว่าต้องการจะเปลี่ยนเมืองไทยไปเป็นระบอบสาธารณรัฐนั้น พวกเขาต้องการจะเปลี่ยนประเทศไทยไปเป็นสาธารณรัฐแบบไหนก็ยากที่จะคาดเดา
กลับมาดูที่การปกครองแบบประชาธิปไตย
การปกครองแบบประชาธิปไตยมี 3 แบบ คือ
1. แบบรัฐสภา เช่น อังกฤษ ไทย
2. แบบประธานาธิบดี เช่น สหรัฐอเมริกา
3. แบบกึ่งรัฐสภา-กึ่งประธานาธิบดี เช่น ฝรั่งเศส ฟิลิปปินส์
แบบรัฐสภา ซึ่งไทยเลียนแบบตามอย่างประเทศอังกฤษนั้น
เคยมีคำกล่าวว่า”รัฐสภาอาจทำได้ทุกอย่าง ยกเว้นทำให้หญิงเป็นชาย และชายเป็นหญิง”
แต่ปัจจุบัน ม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อและกลุ่ม LGBTQIA สามกีบ กำลังเรียกร้องให้รัฐสภาไทยทำให้หญิงเป็นชาย และชายเป็นหญิง
ขอบเขตอำนาจของรัฐสภาอังกฤษ ถูกจำกัดด้วยสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้
1) ระเบียบปฏิบัติตามประเพณีที่สืบทอดกันมา
2) 3C’s และ 1L
3C’s ประกอบด้วย
-Crown หมายถึง สถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งมีไว้คานอำนาจรัฐบาล
-Cabinet หมายถึง คณะรัฐมนตรีผู้มีอำนาจบริหารราชการภายใต้ขอบเขตของอำนาจนิติบัญญัติ
-House of Commons หมายถึง สภาสามัญ(สภาผู้แทนฯ)ผู้ถืออำนาจนิติบัญญัติ
1L คือ
House of Lords หรือสภาขุนนาง (วุฒิสภา) ซึ่งโดยทั่วไปมีอำนาจน้อยกว่าสภาสามัญ(สภาผู้แทนฯ)ก็จริง แต่ก็ยังคงมีอำนาจในการชลอความเห็นชอบต่อกฎหมายที่ผ่านสภาสามัญ(สภาผู้แทนฯ)ได้
อังกฤษ ไม่มีรัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร แต่อาศัยการตีความกฎหมายเก่าหรือแนวปฏิบัติเก่า
ในขณะที่สหรัฐอเมริกา มีรัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร
และไทยก็มีรัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษร
ดังนั้น ในเรื่องรัฐธรรมนูญนั้น ไทยเป็นลูกผสมของอังกฤษและอเมริกา
“จะเห็นได้ว่าประชาธิปไตยแบบอังกฤษที่ไทยเรารับมานั้น มิได้มีเพียงสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและคณะรัฐมนตรีเท่านั้นที่มีอำนาจปกครองบ้านเมือง แต่ยังมีวุฒิสมาชิกและพระมหากษัตริย์ ที่ร่วมกับปกครองและบริหารราชการแผ่นดิน รวมทั้งคานอำนาจเพื่อตรวจสอบซึ่งกันและกันอีกด้วย”
การที่นักการเมือง นักเคลื่อนไหวทางการเมืองและนักวิชาการกลุ่มสามนิ้ว ต่อต้านหรือกีดกันด้วยการพยายามออกกฏหมายเพื่อลดทอนอำนาจหรือทำให้พระมหากษัตริย์พ้นจากอำนาจปกครอง รวมทั้งความพยายามบั่นทอน ให้ร้ายสถาบันพระมหากษัตริย์ ย่อมหมายถึงความไม่หวังดีและแสดงถึงความเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครอง อันหมายถึงการละเมิดและทำผิดกฏหมายอีกด้วย
…………………………………………………..…………..
สถาบันพระมหากษัตริย์ของอังกฤษ เรียกว่า The Crown เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจทั้งหลายในประเทศ แต่สถาบันพระมหากษัตริย์ หรือ The Crown ไม่ได้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับกิจการทางการเมืองและการปกครอง
พระมหากษัตริย์ หรือ พระนางเจ้าอลิซาเบธที่ 2 มีบทบาทเฉพาะในทางพิธีการ (Ceremonial) ตามประเพณีปฏิบัติเท่านั้น
พระมหากษัตริย์จะไม่แสดงทรรศนะเกี่ยวกับการเมืองการปกครองและกฎหมายอย่างเปิดเผย แต่กฎหมายที่ผ่านรัฐสภา จะประกาศใช้ได้ก็ต่อเมื่อได้รับความเห็นชอบอย่างเป็นทางการ (Formal Assent) จากพระมหากษัตริย์ก่อนเสมอ
ซึ่งตรงนี้ สถาบันพระมหากษัตริย์ของไทยก็เป็นไปในลักษณะเหมือนหรือใกล้เคียงกับของอังกฤษ
แต่ที่แตกต่างกันคือ นายกรัฐมนตรีของอังกฤษ ต้องเข้าเฝ้าเพื่อถวายรายงานและขอคำปรึกษาข้อราชการ เป็นประจำสัปดาห์ละหนึ่งครั้ง
เนื่องจากประเทศอังกฤษถือว่า พระมหากษัตริย์เป็นส่วนสำคัญของชีวิตคนอังกฤษ และพระมหากษัตริย์ เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจทั้งปวงในประเทศ
รัฐธรรมนูญของประเทศอังกฤษนั้น ยกย่องพระมหากษัตริย์เป็นศักดิ์ศรีของชาติ อันหมายถึง พระมหากษัตริย์คือความเป็นสัญลักษณ์ของชาติและควรค่าแก่การยกย่องเทิดทูน (Dignified Parts)
แล้วไทยเรายกย่องเทิดทูน “พระมหากษัตริย์ เป็นสัญลักษณ์ของชาติ เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจทั้งปวงในประเทศ” มันผิดแผกไปจากการปกครองในระบอบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขของชาติ อย่างนานาอารยะประเทศ ตรงไหน?
อยากถามใจม็อบสามนิ้ว-ร้อยชื่อ
